Kỹ thuật trồng sầu riêng đúng cách là yếu tố quyết định đến năng suất, chất lượng và tuổi thọ của cây. Sầu riêng là loại cây ăn trái nhiệt đới có giá trị kinh tế rất cao, nhưng cũng “khó tính” và nhạy cảm với điều kiện môi trường. Nếu không nắm vững quy trình trồng, chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh hợp lý, cây sẽ phát triển kém, cho năng suất thấp hoặc dễ chết trong giai đoạn đầu.
Đặc điểm sinh học của cây sầu riêng
Sầu riêng (Durio zibethinus) là cây ăn trái lâu năm thuộc họ Cẩm quỳ (Malvaceae). Cây có tán rộng, thân gỗ cao từ 10–15m, rễ cọc ăn sâu, thích hợp trồng ở vùng khí hậu nóng ẩm.
Một số đặc điểm sinh trưởng quan trọng:
-
Thời gian kiến thiết cơ bản: 3–5 năm.
-
Tuổi thọ trung bình: 25–40 năm nếu được chăm sóc tốt.
-
Cây ưa khí hậu ấm, mưa nhiều nhưng cần đất thoát nước tốt.
-
Hoa nở vào mùa khô, đậu trái vào đầu mùa mưa.
-
Sầu riêng yêu cầu dinh dưỡng cao, đặc biệt là kali và canxi trong giai đoạn mang trái.

Yêu cầu về điều kiện sinh thái
Để áp dụng kỹ thuật trồng sầu riêng hiệu quả, cần chú ý các yếu tố tự nhiên sau:
| Yếu tố | Điều kiện thích hợp |
|---|---|
| Nhiệt độ | 24–30°C, tránh lạnh dưới 18°C hoặc nóng trên 35°C. |
| Lượng mưa | 1.500–2.500 mm/năm, phân bố đều, có mùa khô ngắn. |
| Độ ẩm không khí | 75–85%. |
| Đất trồng | Đất thịt nhẹ, phù sa cổ, đất đỏ bazan, tầng canh tác sâu > 1m, pH 5,5–6,5. |
| Thoát nước | Tốt, tránh úng cục bộ – nguyên nhân chính gây thối rễ, xì mủ. |
| Ánh sáng | Ưa sáng tán xạ, cần che nhẹ cho cây con. |
Chọn giống sầu riêng
Giống sầu riêng tốt là nền tảng của năng suất và chất lượng trái. Hiện nay có ba nhóm giống phổ biến:
-
Giống sầu riêng Ri6
-
Năng suất cao, cơm vàng, hạt lép, vị béo ngọt.
-
Phù hợp nhiều vùng trồng ở Việt Nam.
-
-
Giống Monthong (Thái Lan)
-
Trái to, cơm dày, bảo quản lâu, dễ vận chuyển.
-
Cần kỹ thuật chăm sóc kỹ vì dễ nhiễm bệnh xì mủ.
-
-
Giống Dona
-
Hương thơm nhẹ, cơm vàng nhạt, vị ngọt thanh.
-
Trái đều, ít sâu bệnh, thích hợp xuất khẩu.
-
Lưu ý khi chọn giống:
-
Chọn cây ghép từ vườn ươm uy tín, cao 60–80 cm, đường kính gốc 1–1,5 cm.
-
Cây khỏe, không sâu bệnh, lá xanh bóng, rễ phát triển tốt, không cong vẹo.

Chuẩn bị đất và hố trồng
Làm đất
-
Làm sạch cỏ, cày xới đất sâu 30–40 cm, phơi ải 10–15 ngày.
-
Thiết kế mương, rãnh thoát nước ở vùng thấp, đảm bảo không đọng nước.
-
Nếu đất chua (pH < 5), bón vôi bột từ 1–2 tấn/ha để khử chua.
Đào hố và bón lót
-
Kích thước hố: 60×60×60 cm (hoặc 80×80×80 cm nếu đất xấu).
-
Mỗi hố trộn đất mặt với:
-
10–15 kg phân chuồng hoai,
-
0,5 kg lân nung chảy,
-
0,5 kg vôi bột,
-
1–2 kg tro trấu hoặc xơ dừa.
-
-
Lấp hố và ủ đất trước khi trồng ít nhất 15 ngày để phân hoai kỹ.

Kỹ thuật trồng sầu riêng
kỹ thuật trồng sầu riêng cần nắm rõ các khâu từ thời gian, đến cách trồng và chăm sóc. Từ đó, mới giúp đảm bảo hiệu quả và chăm sóc tốt cho cây/
Thời vụ trồng
-
Miền Nam: Trồng đầu mùa mưa (tháng 5–7) giúp cây bén rễ tốt.
-
Miền Trung – Tây Nguyên: Trồng vào tháng 4–6, tránh mưa lớn kéo dài.
Mật độ trồng
-
Trung bình 7×7 m hoặc 8×8 m, tương đương 156–204 cây/ha.
-
Tùy địa hình và giống, có thể điều chỉnh khoảng cách cho phù hợp.
Cách trồng
-
Dùng dao rạch bỏ túi nilon bầu, tránh vỡ bầu.
-
Đặt cây vào hố, mặt bầu ngang mặt đất.
-
Lấp đất dần quanh bầu, nén nhẹ tay.
-
Cắm cọc giữ cây, che bóng 50% bằng lưới hoặc lá dừa.
-
Tưới đẫm nước ngay sau khi trồng.

Chăm sóc cây sầu riêng sau khi trồng
Tưới nước
-
Giai đoạn đầu: tưới 1–2 lần/ngày, giữ đất luôn ẩm.
-
Khi cây phát triển ổn định: 2–3 lần/tuần tùy thời tiết.
-
Mùa khô nên phủ rơm, lá khô hoặc cỏ quanh gốc để giữ ẩm.
Bón phân
Bón phân chia làm 3 giai đoạn:
a) Giai đoạn kiến thiết (1–3 năm đầu)
-
Mỗi năm chia 4 đợt bón chính.
-
Mỗi gốc/năm dùng khoảng:
-
5–10 kg phân chuồng hoai,
-
0,5–1 kg NPK (16-16-8),
-
Phân vi sinh, humic và canxi-boron định kỳ.
-
-
Sau khi bón, xới nhẹ và tưới nước đều.
b) Giai đoạn nuôi tán (3–5 năm)
-
Tăng lượng phân theo độ lớn tán cây.
-
Ưu tiên bón kali và lân để thúc đẩy rễ và chồi non.
-
Phun thêm phân bón lá vi lượng (Bo, Zn, Mg) giúp lá dày và xanh bóng.
c) Giai đoạn kinh doanh (sau 5 năm)
-
Bón phân theo từng chu kỳ sinh trưởng: trước ra hoa, sau đậu trái và sau thu hoạch.
-
Kết hợp phân hữu cơ + NPK theo tỷ lệ 2:1 để đảm bảo dinh dưỡng bền vững.
Làm cỏ và tủ gốc
-
Giữ vườn sạch cỏ, nhưng không làm trơ đất.
-
Tủ gốc bằng rơm, xơ dừa, lá cây giúp giữ ẩm, giảm cỏ dại và hạn chế xói mòn.
-
Không tủ sát gốc để tránh ẩm ướt gây nấm.
Tạo tán và tỉa cành
-
Sau khi cây cao 1,5–2m, cắt ngọn để kích thích ra cành cấp 1.
-
Chọn 3–4 cành khỏe mọc đều quanh thân làm khung tán chính.
-
Cắt bỏ cành mọc bên trong, cành yếu hoặc sâu bệnh.
-
Khi cây lớn, giữ tán cao vừa phải để dễ thu hoạch.

Phòng trừ sâu bệnh hại
Một số bệnh thường gặp và cách xử lý:
| Bệnh/Sâu hại | Dấu hiệu | Biện pháp phòng trừ |
|---|---|---|
| Xì mủ thân, thối rễ | Vỏ thân chảy nhựa, lá vàng, rụng | Cải thiện thoát nước, bôi thuốc gốc đồng, phun Trichoderma. |
| Bệnh đốm lá, thán thư | Lá cháy đốm nâu, rụng sớm | Phun thuốc sinh học chứa đồng hoặc nấm đối kháng. |
| Sâu đục thân, đục cành | Lỗ nhỏ trên thân, có mùn cưa | Dùng dây kẽm bắt sâu, quét thuốc trừ sâu sinh học. |
| Rầy mềm, rệp sáp | Lá cong, có mật dính | Phun chế phẩm neem hoặc thuốc trừ rầy sinh học. |
Nguyên tắc phòng bệnh:
-
Trồng cây trên đất cao ráo, thoát nước tốt.
-
Tưới vừa đủ, không để ngập úng.
-
Vệ sinh vườn thường xuyên, tỉa tán thông thoáng.
-
Ưu tiên dùng chế phẩm sinh học, hạn chế hóa chất độc hại.
Thu hoạch và bảo quản
-
Sầu riêng bắt đầu cho trái sau 4–5 năm trồng.
-
Khi trái chín, vỏ chuyển màu vàng nâu, mùi thơm đậm, gai nở.
-
Thu hoạch vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh nắng gắt.
-
Dùng kéo cắt cuống, không để trái rơi tự do.
-
Bảo quản nơi khô thoáng, tránh ẩm và va đập.
Một số lưu ý trong kỹ thuật trồng sầu riêng
-
Không trồng xen cây có tán lớn (xoài, mít) làm che nắng.
-
Không trồng liên tục trên đất đã trồng sầu riêng bị bệnh xì mủ.
-
Duy trì khoảng cách hợp lý, thông gió tốt giúp giảm nấm bệnh.
-
Thường xuyên theo dõi, bổ sung phân hữu cơ để cải tạo đất.
-
Nếu trồng trên đất dốc, nên làm bậc thang hoặc trồng theo đường đồng mức.

Kỹ thuật trồng sầu riêng đúng cách không chỉ giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh mà còn quyết định trực tiếp đến năng suất và chất lượng trái. Để thành công, người trồng cần chú trọng ngay từ khâu chọn giống, làm đất, trồng đúng thời vụ, chăm sóc định kỳ và phòng bệnh chủ động.
Với sự tỉ mỉ và kiên nhẫn trong từng công đoạn, vườn sầu riêng của bạn sẽ phát triển ổn định, cho năng suất cao và mang lại giá trị kinh tế bền vững trong nhiều năm liền.
Liên hệ SUTECH tại Hotline 0868.129.838 hoặc 0868.221.838 để được hướng dẫn chi tiết.
Fanpage: Sutech – Tư vấn xuất khẩu nông sản & tiêu chuẩn thực phẩm
